معرفی روستای آوان بخش خاروانا
یادداشتی از: علی قاسمی
کامال انعکاس اخبار خاروانا: روستای آوان در مسیر ورزقان-خاروانا در منطقه ای به نام سه راهی آستمال واقع شده است و در50کیلومتری مرکز شهرستان قرار دارد که این روستا بدلیل وجود آب و هوای ییلاقی منطقه ای مستعد برای گردشگری در استان میباشد واژهٔ « آوان» در زبان ترکی آذربایجانی به معنای « تغییر موقعیت از یک حالت به حالت دیگر است» میباشد..زبان اهالی روستای آوان که در گذشته نه چندان دور به زبان تات(آذری) صحبت میکردند و در حال حاضر به زبان ترکی آذربایجانی صحبت میکنند. پس از عبور از کوهها و درهها، در آغوش کوهستان، نگینی میبینی سرشار از طراوت زندگی، بکر، که روح را پر میکند از انرژی. کوههای بلند این روستا را در آغوش خویش جای دادهاند، استواری کوهها مردمان را سختکوش کرده، چراکه آنها نیز همچون کوه پرصلابت و صبورند. روستا به لحاظ شکل خاص زمین و عوارض طبیعی و نوع معیشت مردم و شرایط اجتماعی شکل گرفته است. این فضاها را می توان در ترکیب سطوح و فضاهای پر و خالی معابر و گشایش ها، مناظر و دیدها، گونه های مسکن و عناصر و جزییات ساختمانی جستجو کرد. این ارزش های فضایی را بیشتر می توان در بافت قدیمی و گسترش میانی روستا مشاهده کرد. بافت این بخش دارای هم پیوندی و وحدت خاصی بوده و حیاط خانه غالباً کوچک می باشند. عرض کم معابر و گشایش های محدود از دیگر ویژگی های بافت کالبدی این روستا می باشد.ايوان در بسياري از خانه هاي منطقه ديده مي شود و جزئي از خانه محسوب مي شود.ايوان جدا از آنكه حريمي براي فضاهاي اصلي سكونتي است، چند نقش اساسي را ايفا مي كند، نخست آنكه در تابستان عمق نفوذ اشعه آفتاب را به داخل كاسته و باعث سايه اندازي و خنكي هوا مي شود. دوم اينكه مانند بادگير با مكش هواي مطلوب به داخل باعث آسايش بيشتر اهالي مي شود و ساكنين بخشي از امور روزمره خود را در آنجا سپري مي كنند.همچنين به هنگام بارندگي ورودي اتاقها را مصون نگاه مي دارد و در صورتيكه جوانب آن مسدود باشد تا حد زيادي مانع از ايجاد كوران و نفوذ هواي سرد و يا باد و خاك به داخل اتاقها مي گردد. به عبارتي مسدود بودن جبه ههاي جانبي ايوان كمك مي كند تا در فصل سرما محدوده آن تا ميزان زيادي از جريانات تند باد، باران، كولاك و هواي سرد در امان باشد.
ايوان به عنوان بخشي از معماري، به لحاظ بصري، از عناصر شكل دهنده سيماي بافت بوده و پيش آمدگي آن كيفيت بصري خاصي را در معبر بوجود آورده است. ايوانها در آوان چوبي هستند و غالباً مشرف به منظره زيباي كوهستان مي باشند كه طراوات خاصي را در زندگي روستاييان مي آفريند.هنگام زمستان محافل مهمانی برپا میشود و در آن جز صمیمیت و نقل شیرینسخنهای نغز چیزی نمیتوان یافت.
اهالی آوان از جنس مهربانیاند،مردم روستا اکثراً سید هستند، به تمام معنی نور در چشمانشان میدرخشد. مردم این دیار گنجینهای از فولکلور ناب و مثلهای پرمعنیاند. با خانههایی متمرکز و بیشتر دو طبقه، چیدمانی برای یک تابلوی خوش آب و رنگ هستند که تمام مکاتب هنری از توصیف زیبایی آن عاجز میمانند.میوههایی مانند گردو، آلبالو و زردآلو خوان نعمت روستا هستند. زنبورداری هم رایج است عسلش شیرین و شهره این دیار. علاوه بر این، اهالی هنرهایی دارند که رهآوردی زیبنده برای مسافران خواهد بود آن هم قالی، جاجیم و گلیم میباشد. روستای آوان بزرکترین معدن سنگ گرانیت را درخود جای داده است.
بیشتر بانوان روستای آوان از لباسهای محلی همچون «تومان» که نوعی دامن چیندار است و «کوینک» که پیراهنی به نقش گل است، استفاده میکنند و «یایلیق» هم پوشش روی سرشان است
علاوه بر این نباید و اصلا نمیتوان از غذاهای خوشمزه و خوش رنگ آنها گذشت؛ بویژه «کوفته» و انواع مختلف کباب بویژه آشدوغ که خودشان به آن «دوغا آشی» میگویند.
روستای آوان بهار و تابستانی معتدل دارد که میتوان رفت و رها شد در زیبایی و طراوت سحرانگیزش، اما سردی پاییز و زمستان سفر به این روستا را دشوار خواهد کرد حتی گاهی از کولاک و بوران نفس جاده هم بند میآید.
خاروانا نیوز: این مطلب بدون هیچگون دستکاری و ویرایش از سوی مدیر وبلاگ منتشر شده است.
نظرات شما عزیزان: